Wat doet de optometrist?
De optometrist levert oogzorg op maat. Hij houdt zich bezig met de zorg voor
het oog in de ruimste zin van het woord. Tot de taak van de optometrist
behoren oogmetingen, het opsporen van afwijkingen of ziektes aan het oog en
het aanmeten van brillen en lenzen.
Optometrie is een vakgebied in ontwikkeling. Binnen de Nederlandse
gezondheidszorg ontplooit het zich tot een volwaardige beroepsgroep op het
gebied van oogzorg. Op het moment zijn er een kleine zevenhonderd
optometristen met een opleiding op HBO-niveau, maar dat aantal groeit
gestaag.
HBO-optometrist is een wettelijke erkende beroepsgroep binnen de
gezondheidszorg. De optometrie is een door het Ministerie van
Volksgezondheid erkende professie binnen de eerstelijns oog-zorg. Door
bepaalde taken over te nemen van de oogarts, zorgen de optometristen voor
kortere wachtlijsten bij ziekenhuizen.
Opleiding optometrie op HBO-niveau
Optometrie op het niveau van Hoger Beroeps Onderwijs is een vrij recente
opleiding. Op het moment zijn er een paar honderd HBO-opgeleide
optometristen in Nederland.
De opleiding optometrie op HBO-niveau is een uitbreiding van de algemene
anatomie en fysiologie van het lichaam die de MBO opleidingen onderwijzen.
Maar ook pathologie (ziekteleer), klinische optometrie (metingen,
verdovingen, technieken), oogheelkunde (ziekteleer specifiek voor het oog),
farmacologie en het vak binoculair zien (samenwerking tussen de ogen) worden
bij de HBO-opleiding uitvoerig behandeld.
Diagnostiseren
Het verschil van de HBO-opleiding ten opzichte van de MBO-opleiding is
voornamelijk dat er een dieper inzicht in de oorzaak van oogaandoeningen
wordt verkregen. Tijdens de studie leert de optometrist oogaandoeningen te
ontdekken en te diagnostiseren. De voltijd opleiding optometrie duurt vier
jaar. Vereist is een Havo-vooropleiding met wiskunde, natuurkunde en
scheikunde. Voor de deeltijdopleiding die twee jaar duurt, komen alleen
gediplomeerd opticiens in aanmerking. Na het eerste jaar ontvangt de
deeltijdstudent een overgangscertificaat en in het tweede jaar wordt er een
scriptie geschreven.
Informatie
Voor meer informatie over de HBO-opleiding optometrie: Hogeschool van
Utrecht Faculteit Gezondheidszorg afdeling Optometrie.
Er is geen universitaire opleiding voor optometrie. Op academisch niveau kan
worden gekozen voor oogheelkunde.
Kortere wachttijden
Wettelijke erkenning krijgen was niet eenvoudig. Een aantal jaren geleden al
vond minister E. Borst van Volksgezondheid dat een nieuwe beroepsgroep de
lange wachttijden voor oogartsen zou moeten kunnen reduceren. De huisarts
zou niet in alle gevallen direct moeten doorverwijzen naar de oogarts.
Bovendien zou de specialistische kennis van oogartsen volgens Borst beter
benut moeten worden. Voor oogmetingen, het constateren en diagnotiseren van
oogaandoeningen en voor eerste hulp zou men bij een HBO-opgeleide deskundige
moeten kunnen aankloppen. Efficiëncy toename en adequatere hulp zijn hierbij
de sleutelwoorden.
Druk verlichten
De overheid onderschrijft dus dat er behoefte is aan een nieuwe professie in
de oogzorg om de druk op specialisten in het ziekenhuis te kunnen
verlichten. Het probleem is dat het Ministerie van Volksgezondheid hiervoor
geen budget wil toekennen. Kortom: het markteffectief werken als optometrist
wordt tot op heden niet mogelijk gemaakt.
Op internationaal niveau probeert optometrie zich op het World Council of
Optometry te richten voor wetgeving.
Eerstelijns oogzorg
De beroepsgroep Optometrie op 15 november 2000 de wettelijke erkenning
gekregen binnen de eerstelijns oogzorg.
Het publiek zal zich binnen deze nieuwe wetgeving in de eerstelijns oogzorg
tot een optometrist gaan wenden. Dat betekent dat iedereen die oogklachten
heeft, in eerste instantie een optometrist bezoekt voor het verhelpen van de
problemen. De HBO-opgeleide optometrist kan tevens oogaandoeningen
constateren en diagnostiseren. Binnen de nieuwe wetgeving zal de huisarts
bij minder acute gevallen verwijzen naar de optometrist.
Eerste Hulp
Een voorbeeld: Iemand heeft al een aantal dagen last van een rood oog. Hij
kan of direct terecht voor de eerste hulpbehandeling bij de optometrist, of
worden doorverwezen door de huisarts. Is het vervolgens zo dat de
optometrist vindt dat er medische behandeldeling moet plaatsvinden, dan
overlegt hij dit met de huisarts of met een specialist (de oogarts in het
ziekenhuis).
Adequate behandeling
De oogzorg in de tweede lijn is de specialist. Die verzorgt acute ingrepen
en opereert. Op het moment is het nog zo, dat sommige oogartsen in het
ziekenhuis nog oogmetingen doen. Door taken als oogmeting en Eerste Hulp
over te nemen van de oogarts, kan de optometrist meehelpen de wachtlijsten
van ziekenhuizen te verkorten. Zo verlicht de optometrist in de eerstelijns
oogzorg de werkdruk van de specialist in de tweedelijns oogzorg, zodat het
publiek adequater kan worden geholpen.
Filter
De optometrist is in feite een filter tussen de bevolking en de oogarts. In
de Verenigde Staten, Azië en in andere landen in Europa is er op het moment
een betere structuur voor oogbehandeling. De Nederlandse optometristen
streven ernaar een stelsel op te zetten dat zich daarmee kan meten. Wat de
wetgeving betreft richt de Nederlandse Optometrie zich op het World Council
of Optometry.
|